دهمین نشست شهر اندیشی با موضوع”نقش و جایگاه پژوهش در مدیریت شهری”
دهمین نشست شهر اندیشی با موضوع”نقش و جایگاه پژوهش در مدیریت شهری” با حضور خانم رضوان سلماسی رئیس مرکز مطالعات و پژوهش های شورای اسلامی شهر همدان، اقای دکتر عراقچیان(عضو هیات علمی دانشگاه بوعلی سینا) و اقای حضرت‌زاده(معاون برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری همدان)
در آغاز دهمین نشست شهراندیشی خانم رضوان سلماسی (رئیس مرکز مطالعات و پژوهش‌های شورای اسلامی شهر همدان) ضمن عرض تشکر از زحمات اساتید کمیته‌های تخصصی مرکز مطالعات و مجموعه مدیریت شهری همدان عنوان داشت:
مرکز مطالعات و پژوهش‌های شورای اسلامی شهر همدان بازوی مشورتی و اتاق فکر شورای شهر به شمار می‌رود و در راستای تسهیل امور و ارائه خدمات بهتر به شهروندان، مجموعه مدیریت شهری را یاری می‌رساند. ایشان در ادامه افزود: عدم اعتماد مدیران اجرایی و سیاست‌گذاران شهری نسبت به جامعه پژوهشگران یکی از چالش‌های مدیریت شهری به شمار می‌رود. فاصله بین جامعه پژوهشگران و مدیران اجرایی سبب ایجاد چرخه‌ای معیوب در مدیریت پروژه‌ها شده است؛ به‌گونه‌ای که در بسیاری از پروژه‌ها به سبب وجود شکاف بین مبانی علم و حوزه اجرایی معایب و نواقص در حین و بعد از پروژه‌ها رخ‌نمون و درنتیجه صرف هزینه بیشتر برای تصحیح روندها را در پی داشته است.مرکز مطالعات برای نیل به اهداف یاد شده برنامه‌های مختلفی را مدنظر قرار داده است که از آن جمله می‌توان تشکیل کمیته‌های تخصصی ۱۱ گانه با حضور بیش از ۱۰۰ عضو هیئت‌علمی دانشگاه‌های سراسر شهر را برشمرد. همچنین مرکز مطالعات برای تحقق اهداف خود، نشست‌های شهراندیشی، نشست‌های هم‌اندیشی، نشست‌های نقد و بررسی کتاب، نشست‌های فصلی کمیته‌های تخصصی، چاپ فصلنامه علمی و تخصصی، انتشار ویژه‌نامه، شرکت در کنفرانس‌ها و همایش‌های علمی، برگزاری کارگاه‌های تخصصی و نیز ترجمه مقالات روز علمی در حوزه‌ی مدیریت شهری را در دستور کار قرار داده است.توجه به مبناهای علمی در سیاست‌های شهری ضمن کاهش پیامدهای منفی پروژه‌ها رشد کیفی عملکرد مدیریت شهری همدان را در پی خواهد داشت.
خانم سلماسی در ادامه یادآور شد؛
عدم تخصیص بودجه کافی به پژوهش در ردیف‌های بودجه، از مهم‌ترین چالش‌های مرکز مطالعات به شمار می‌رود که امید است در بودجه سال جاری این مشکل مرتفع شود. چالش دیگر مرکز مطالعات وضعیت بی‌ثبات پرسنل و ساختارمند نبودن مرکز است که امید است این مشکل نیز با پیگیری شورا و شهرداری مرتفع شود. از جمله چالش‌های دیگر می‌توان عدم توجه کافی شورا و شهرداری به مصوبات کمیته‌های تخصصی و عدم دخالت پیشنهاد‌ها و نظرات کارشناسی در فرایند سیاست‌گذاری اشاره کرد. برای رفع این مشکل طی نامه‌ای شورای شهر و شهرداری باید گزارش گردش کار نامه‌های ارجاعی از سوی مرکز مطالعات را تا اواسط اسفندماه به این مرکز ارائه دهند. همچنین باید باور و اعتقاد اعضای شورای شهر به پژوهش به‌طور عام و به مرکز مطالعات به‌طور خاص تقویت شود تا ضمن حمایت بیشتر از نظرات کارشناسی، با جدیت بیشتری در مسیر سیاست‌گذاری مبتنی بر شواهد حرکت شود.
رئیس مرکز مطالعات در پایان عرایض خود عنوان داشت: نگاه ویژه شهرداری همدان به پژوهش قابل تحسین است؛ اما امید است شهرداری همدان به نقش عامل چهارم در مدیریت پروژه‌ها توجه بیشتری نماید. مرکز مطالعات با کمک جامعه علمی و همراهی مجموعه مدیریت شهری با طراحی ۱۵ آیتم اقدام پژوهشی و اجرایی در راستای نیل به اهداف خود در حال حرکت است و امید است با کاهش فاصله جامعه علمی با سیاست‌گذاران و مدیران اجرایی، سیاست‌گذاری مبتنی بر شواهد را بر نظام سیاست‌گذاری شهری حاکم نماید و بدین رهیافت سیاست‌گذاری مبتنی بر سلایق به محاق رود.
دکتر محمدرضا عراقچیان (عضو هیئت‌علمی دانشگاه بوعلی) در دهمین نشست شهر اندیشی عنوان داشت:
وقتی صحبت از پژوهش می‌شود، ذهن ناخودآگاه به سمت مباحث دانشگاهی و آزمایشگاهی معطوف می‌شود و ممکن است درک رابطه این موضوع با مدیریت شهری مبهم باشد. در مدیریت شهری با پژوهش‌های کاربردی سروکار داریم و پژوهش‌های بنیادین مورد بحث نیست.زمانی از شهرداری‌ها توقع می‌رفت تنها به کار های محدود شهری بپردازند ولی در حال حاضر نظر به پیچیدگی روابط اجتماعی موجود در شهر انتظار از شهرداری‌ها به ارائه خدمات در حوزه‌های عادی و مرسوم محدود نیست و باید شهرداری‌ها در تمامی موضوعات مرتبط با شهروندان و شهر حضور فعال و مؤثر داشته باشند. معاونت‌ها و سازمان‌های فعال شهرداری در سطح شهر وظایف و اهداف بسیار متنوعی را دنبال می‌‌کنند و تعاملات گسترده و پیچیده و اثر گذاری آن مورد پژوهش قرار گیرد. دکتر عراقچیان در بخش دوم نشست افزود: یکی از موضوعات مهم در این خصوص تدوین سند چشم‌انداز و برنامه راهبردی پنج، ۱۰ و ۵۰ ساله جهت اداره امور شهر است تا بدین رهیافت تمامی برنامه‌ها در راستای همین چشم‌اندازهای کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت قرار گیرد.برنامه راهبردی مانند چراغی جهت راهنمایی و هدایت اقدامات و برنامه‌ها در نظر گرفته می‌شود و احداث و بهره‌برداری از پروژه‌های مختلف باید در همین مسیر باشد.اساس برنامه‌ریزی شهری باید کیفیت‌بخشی به زندگی شهروندان، فعال‌سازی اقتصاد شهری، ایجاد رفاه اجتماعی و فرهنگی و حفظ محیط‌زیست باشد و عدالت در این مسیر باید رعایت شود. این بدان معنا نیست که باید با همه مناطق مساوی و یکسان برخورد شود؛ بلکه به این معناست که هر چیز باید در جای مناسب خود قرار گیرد تا عدالت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در کل شهر رعایت شود.
ایشان افزودند: به نظر می‌رسد لازم است تیمی عملیاتی در شورای اسلامی شهر، شهرداری همدان و مرکز مطالعات و پژوهش‌های شورای اسلامی شهر تشکیل شود تا جمعی از افراد مجرب شورا، شهرداری و نخبگان متخصص شهری و بومی در این کارگروه عضو شوند و به‌عنوان عاملیت چهارم، ضرورت اجرای پروژه‌های تأیید شده توسط مشاور را بررسی کنند. ایشان در صحبت های نهایی خود عنوان داشتند؛ نظام پیشنهادات باید در مرکز مطالعات و بدنه شهرداری تشکیل شود و به‌صورت هفتگی و دوره‌ای مورد رسیدگی و بررسی قرار گیرد. مدیریت دانش نیز باید به‌عنوان پروژه‌ای مهم در دستور کار شهرداری قرار گیرد تا اهمیت تجارب و تحصیلات هر دو در کنار هم در نظر گرفته شود و با ایجاد بانک دانش مکتوب از تجربه کسب‌شده توسط سرمایه انسانی شهرداری حفاظت شود بخشی نگری در شهرداری یکی از چالش‌های موجود است؛ لذا باید کارشناسی خارج از مجموعه شهرداری به‌عنوان عامل چهارم حضور داشته باشد تا این ایراد را حذف کند و بخشی نگری را تا حد ممکن کاهش دهد. همچنین ازآنجاکه طبقه‌بندی محرمانه در شهرداری بسیار کم است؛ لذا باید تمامی اطلاعات قبل، حین و بعد از اجرای پروژه در اختیار شهروندان و یا حداقل کارشناسان ذی‌ربط قرار داده شود و نیز آینده‌پژوهی را در برنامه‌های خود بگنجانیم.ایشان در روند نشست بر این موضوع تاکید داشتند که؛ دغدغه اصلی من بر موضوع طرح راهبردی شهر است که باید با بهره‌گیری از مشارکت افراد مجرب و فعال در شهرداری همدان، بومیان متخصص و آشنا به توان و استعداد بالقوه و بالفعل شهر و افراد بومی و غیربومی که دانش کافی و اطلاعات جهانی در حوزه‌های مربوطه دارند انجام شود.
مهندس حضرت زاده (معاون برنامه‌ریزی و توسعه منابع انسانی شهرداری همدان) در دهمین نشست شهر اندیشی مرکز مطالعات و پژوهش‌های شورای اسلامی شهر همدان عنوان داشت:
ماهیت و وضعیت کنونی شهرداری به‌گونه‌ای است که با توجه به ظرفیت ساختاری و اقتصادی مدیریت شهری از اقدامات پژوهشی استقبال می‌شود. چالش موجود در رابطه مجموعه مدیریت شهری و پژوهشگران، مربوط به تجربه و اقدامات روزمره‌ای است که نباید نادیده گرفته شود.جایگاه ویژه مرکز مطالعات و پژوهش‌های شورای اسلامی شهر موجب شده است شهرداری علاقه‌مند به همسویی و همگامی با برنامه‌های این مجموعه باشد و درصدی از اعتبارات سالیانه خود را به مباحث پژوهشی اختصاص دهد. همچنین در خصوص وظایف روزمره شهرداری اعلام داشت؛ ما همچنان نیازمند پژوهش جهت اصلاح روند انجام کار هستیم از جمله پروژه جمع‌آوری آب‌های سطحی در سطح شهر که طی چند سال گذشته انجام و عملیاتی شد. مهندس حضرت زاده در ادامه نشست یادآور شد:
نظام بودجه‌ریزی شهرداری در سالیان اخیر تغییر کرده و تدوین بودجه به فرایندی یک ماه در جلسات متعدد تبدیل شده است که نظرسنجی‌ها و داده‌های متعدد ارائه‌شده توسط سازمان فناوری و مرکز ۱۳۷ شهرداری در خصوص دغدغه‌های شهروندان و نتایج نظام پیشنهادات مردمی نیز در این روند تأثیرگذار هستند. همچنین در حال انجام پروژه مدیریت دانش در شهرداری همدان با همکاری دانشگاه صنعتی با استفاده از نخبگان مدیریت شهری در روند تصمیم‌گیری‌ها هستیم. به‌علاوه سعی داریم بودجه‌ریزی سال آینده شهرداری نیز برشی از برنامه راهبردی و عملیاتی شهر و شهرداری باشد.در مجموعه شهرداری همدان در مباحث آموزشی و پژوهشی نیازسنجی از تمامی حوزه‌ها انجام می‌شود؛ ولی نیازمند یکپارچگی بیشتر در این خصوص هستیم. البته این یکپارچگی تا حد زیادی در شهرداری همدان وجود دارد و تمامی نظرات ارائه‌شده از سوی معاونت‌ها، سازمان‌ها، واحدها و مجموعه‌های مختلف در کمیسیون بودجه شورای اسلامی شهر بحث و بررسی دقیق گذاشته می‌شوند. لازمه افزایش اثربخشی و بهره‌گیری بیشتر از مصوبات مرکز مطالعات و پژوهش‌های شورای اسلامی شهر در حوزه اجرایی این است که بدنه کارشناسی مجموعه شهرداری بیش‌ازپیش به این باور برسد که خواستار و پیگیر استفاده از این نظرات تخصصی باشد. شهرداری یک موسسه غیردولتی و غیرانتفاعی است و باید تا حد ممکن از حداکثر ظرفیت گروه‌های تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز در برنامه‌ریزی‌های خود استفاده کند.
دیدگاهتان را بنویسید